‘Bij het inpassend ontwerp tekenden we de weg in de omgeving in’, vertelt Dirk Jan Kiljan, technisch manager van het project. ‘Daarbij hielden we rekening met dwangpunten, zoals bruggen en rivieren. Maar, in dit inpassend ontwerp stonden bijvoorbeeld nog geen geluidsschermen ingetekend, omdat nog niet bekend was waar die moesten komen. Het projectteam gebruikt het inpassend ontwerp om effectonderzoeken te doen. Je kunt immers pas onderzoeken wat voor effect de verbreding van de Rijksweg heeft op de omgeving, als je weet hoe deze precies gaat lopen. De resultaten van de effectonderzoeken hebben consequenties voor het inpassend ontwerp. Die consequenties verwerken we weer in het integraal inpassend ontwerp. Als uit de effectonderzoeken blijkt dat op een bepaalde plek geluidsschermen geplaatst moeten worden, zie je die terugkomen in het integraal inpassend ontwerp.’

Belangen en afwegingen
Het maken van het integraal inpassend ontwerp is complex, vanwege de verschillende aspecten die erbij komen kijken. ‘We moeten rekening houden met kabels en leidingen, grondeigenaren, woningen, watergangen, natuur, kosten, maar bijvoorbeeld ook met eventuele explosieven. We hebben dan ook veel ontwerpsessies met experts op het gebied van alle aspecten. Dan stelt iemand bijvoorbeeld de vraag: ‘Kunnen we hier een nieuwe watergang laten lopen?’ ‘Nee’, zegt de leidingexpert dan ‘daar lopen belangrijke leidingen’. Zo lopen we het hele gebied langs. Er moeten complexe afwegingen worden gemaakt. Als er verschillende belangen spelen en de experts komen er niet uit, dan denken de omgevingsmanager en technisch manager mee. Zij hakken uiteindelijk de knoop door.  

Ruimtelijke kwaliteit
Bureau JAM* architecten speelt een belangrijke rol in het maken van het integraal inpassend ontwerp. Architect Jeroen Mensink: ‘Wij houden ons bezig met de ruimtelijke kwaliteit van de Rijksweg. Dat betekent dat wij bijvoorbeeld bedenken welk soort geluidsschermen het best in de omgeving passen. En hoe nieuwe bruggen en viaducten eruit moeten gaan zien. Wij vinden eenheid daarin erg belangrijk. Over het hele traject dezelfde oplossing toepassen voor hetzelfde probleem. De Rijksweg moet een geheel vormen, die doelstelling bewaken wij.’ De architecten werken veel samen met het consortium Flow4. Zij wisselen elke week informatie en ideeën uit. ‘De focus van Flow4 ligt echt op de Rijksweg zelf. Hoe veilig is de Rijksweg? Waar moet een viaduct of een brug komen? Terwijl wij ons bezighouden met de inrichting en de vormgeving van de Rijksweg. Flow4 berekent bijvoorbeeld hoeveel bomen gecompenseerd moeten worden. Zij vertellen dat aan ons en wij tekenen dan in waar die bomen komen: het beplantingsplan. Een ander voorbeeld is de spoorviaduct bij Rijswijk. Flow4 berekent hoe hoog  het viaduct moet worden en wij tekenen vervolgens hoe deze eruit  kan gaan zien. Daarin overleggen we veel met elkaar.’

Vervolgstappen
Als het integraal inpassend ontwerp klaar is, wordt het voorgelegd aan de andere betrokken partners in de omgeving. Kiljan: ‘We vragen de betrokken gemeenten en waterschappen om reacties op het ontwerp. Die verwerken we. Daarmee maken we een ontwerptracébesluit. Daarop kan iedereen weer formeel reageren middels een zienswijze. Zo komen we stap voor stap dichter bij een vastgesteld ontwerp, het tracébesluit.’