‘Integrale veiligheid is veiligheid in de breedste zin van het woord’, vertelt De Vries. ‘Er vallen verschillende veiligheidsgebieden onder: de zogenaamde RWS-veiligheidsdomeinen. Denk aan verkeersveiligheid, arbeidsveiligheid, maar bijvoorbeeld ook de veiligheid van constructies. Bij alles wat het projectteam ontwerpt of bedenkt en straks ook bij alle werkzaamheden, speelt veiligheid een belangrijke rol. De aannemer moet straks op een veilige manier een veilige weg maken met veilige bruggen en tunnels.’
Veiligheidsplannen
In deze fase van het project, de planuitwerkingsfase, vinden er nog niet veel werkzaamheden buiten plaats. Maar dit betekent niet dat de adviseur integrale veiligheid weinig te doen heeft. ‘Ik kijk mee bij alle onderdelen van het wegontwerp. Bijvoorbeeld bij kunstwerken (viaducten, bruggen ed.), weginrichting, ondergrondse kabels en leidingen en kruisende (vaar)wegen. Ik beoordeel bij deze onderdelen van het wegontwerp of er voldoende aandacht is voor veiligheid. Verder hebben we dit jaar in samenwerking met het consortium FLOW4, een integraal veiligheidsplan (IVP) opgesteld. Dit plan richt zich op de toekomstige voorbereiding en uitvoering van het project. Hierin staan alle veiligheidsrisico’s (voor zover nu bekend) die een relatie hebben met het project. Denk aan risico’s voor doorgaand wegverkeer als er langs de weg wordt gewerkt. Maar het plan gaat bijvoorbeeld ook in op de risico’s van werken op hoogte als een viaduct wordt gesloopt of gebouwd. We beschrijven in het integraal veiligheidsplan trouwens zeker niet alleen risico’s. We gaan ook in op mogelijke maatregelen die we kunnen nemen om deze risico’s te beheersen. Dan kun je denken aan het instellen en handhaven van een lagere maximumsnelheid op plekken waar wegwerkzaamheden plaatsvinden. De kans op aanrijdingen wordt daardoor kleiner.’
Risico’s in kaart
Het integrale veiligheidsplan is een dynamisch document, vertelt De Vries: ‘Daarmee bedoel ik dat we het plan steeds verder uitwerken en aanpassen. Als er iets in het wegontwerp wordt aangepast, betekent dat vaak ook dat we iets moeten aanpassen in het veiligheidsplan. En hoe verder we zijn in het project, hoe specifieker en gedetailleerder het plan wordt. Dat is belangrijk, want ook de toekomstige aannemer moet ermee gaan werken. Deze heeft een goed overzicht nodig van de mogelijke veiligheidsrisico’s en oplossingen.’
Spoorse kunstwerken
Een voorbeeld van een veiligheidsmaatregel in het huidige wegontwerp is te zien in het ontwerp van spoorse kunstwerken. De Vries: ‘In Rijswijk leggen we een nieuw spoorwegviaduct aan waarbij een stalen boogbrug wordt gebouwd zonder pijlers in de bermen. Hierdoor komt er een berm zonder obstakels. Dat verbetert de verkeersveiligheid. Automobilisten hebben een beter en rustiger zicht en daardoor neemt de kans op ongevallen af. Op deze manier nemen we veiligheid op meerdere punten al op effectieve wijze mee in het ontwerp.’